Nie ulega wątpliwości, iż wizerunek człowieka stanowi jego dobro osobiste, które podlega ochronie prawnej (art. 23 k.c. oraz 24 k.c.) Pomimo, iż ustawodawca nie wprowadził legalnej definicji pojęcia „wizerunku” to przez pojęcie „wizerunku” należy rozumieć dostrzegalne, fizyczne cechy człowieka, tworzące jego wygląd i pozwalające na identyfikację osoby wśród ludzi jako obraz fizyczny, portret, rozpoznawalną podobiznę (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 stycznia 2014 roku w sprawie I ACa 1452/13). W tym miejscu wskazać należy, iż niekiedy ochrona wizerunku oraz prawo do jego korzystania nieprawidłowo uznawane jest za przedmiot prawa autorskiego. Jest to stanowisko nieprawidłowe, bowiem osoba fizyczna nie posiada praw autorskich do swojego własnego wyglądu, wizerunku. Wynagrodzenie za korzystanie z wizerunku nie jest wynagrodzeniem za korzystanie z praw autorskich lub za rozporządzanie nimi. Prawa autorskie dotyczą utworu, a więc nie wizerunku danej osoby, lecz jego przedstawienia w określonej formie będącej utworem w rozumieniu tego prawa. Wizerunek danej osoby staje się utworem, będącym przedmiotem prawa autorskiego, dopiero wówczas, gdy stanowi przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych - t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.). Prawo do wizerunku, a więc własnego wyglądu, nie jest również prawem pokrewnym w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, skoro niewątpliwie nie stanowi artystycznego wykonania utworu lub dzieła sztuki ludowej (art. 85 ust. 1 ustawy o prawie autorskim) (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 1 sierpnia 2012 roku w sprawie I SA/Gl 873/11).
Mając na uwadze powyższe należy wskazać, iż postanowienia umowy z aktorem w zakresie przeniesienia przez niego na rzecz producenta majątkowych praw autorskich do stworzonego przy jego udziale filmu nie zawierają w sobie zgody na wykorzystanie i rozpowszechnianie wizerunku aktora, np. do celów promocyjnych czy marketingowych. Zatem producent chcąc wykorzystać wizerunek aktora powinien co do zasady uzyskać jego zgodę na korzystanie z jego wizerunku, przy czym przepisy prawa nie przewidują żadnej formy szczególnej, jakie ma przybrać oświadczenie o wyrażeniu zgody na wykorzystanie wizerunku. Powyższe oznacza, iż zezwolenie na wykorzystanie wizerunku może być udzielone w dowolnej formie, byleby oświadczenie było jasne i niewątpliwe. Przykładowo zgadzając się na bycie statystą w filmie, każda osoba musi godzić się z tym, że jej wizerunek może zostać wykorzystany (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 grudnia 2013 roku w sprawie VI ACa 480/13).
Co więcej w braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie. Ponadto zgodnie z art. 81 ust. 2 PrAut zezwolenia nie wymaga również rozpowszechnianie wizerunku:
- osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
- osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz