Ochrona majątkowych praw autorskich cz. 1

Rodzaje roszczeń

Zgodnie z art. 79 PrAut uprawniony, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa: 

1. zaniechania naruszania;
2. usunięcia skutków naruszenia;
3. wydania uzyskanych korzyści;
4. naprawienia wyrządzonej szkody:

a.    na zasadach ogólnych albo

b.  poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione - trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu;

Ponadto niezależnie od roszczeń, określonych powyżej uprawniony może się domagać:

1. jednokrotnego albo wielokrotnego ogłoszenia w prasie oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie lub podania do publicznej wiadomości części albo całości orzeczenia sądu wydanego w rozpatrywanej sprawie, w sposób i w zakresie określonym przez sąd;
2. zapłaty przez osobę, która naruszyła autorskie prawa majątkowe, odpowiedniej sumy pieniężnej, nie niższej niż dwukrotna wysokość uprawdopodobnionych korzyści odniesionych przez sprawcę z dokonanego naruszenia, na rzecz Funduszu, gdy naruszenie jest zawinione i zostało dokonane w ramach działalności gospodarczej wykonywanej w cudzym albo we własnym imieniu, choćby na cudzy rachunek.

Legitymacja czynna i bierna

Z ww. roszczeniami mogą wystąpić następujące podmioty (legitymacja czynna):

1.      twórca

2.      pierwotny podmiot autorskich praw majątkowych

3.      następca prawny podmiotów określonych w pkt 1 i 2;

4.      licencjobiorca wyłączny

5.      organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi

Natomiast osobą legitymowaną biernie jest każdy podmiot, który dopuścił się naruszenia majątkowych praw autorskich, przy czym bez znaczenia jest przy tym sprawca działał w dobrej wierze, jak i brak subiektywnego zawinienia. W tym miejscu wskazać należy, iż w gronie biernie legitymowanych może być również podmiot, który przekroczył granice udzielonego mu umową upoważnienia, a nawet współtwórca danego utworu (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 1960 roku w sprawie I CR 234/60, publ. OSNCK 1961/4/124).

Przedawnienie roszczeń

Roszczenia o ochronę autorskich praw majątkowych przedawniają się w terminach określonych w art. 118 k.c., z wyjątkiem roszczeń o naprawienie szkody, do których ma zastosowanie art. 442¹ k.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2011 roku w sprawie I CSK 633/10, publ. Legalis).